Jaki jest termin na wprowadzenie procedur w firmach według ustawy o sygnalistach i jakie są sankcje za brak ich wdrożenia?

Jaki termin?
Od 25 września 2024 r. na wszystkie firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników został nałożony obowiązek wdrożenia przepisów dotyczących zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów.

Dla wyjaśniania: Sygnalista to osoba, która zgłasza nieprawidłowości, naruszenia prawa lub inne nieetyczne działania, mające miejsce w organizacji, w której pracuje.

Obowiązek ten dotyczy podmiotów, na rzecz których według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób.

Według informacji przekazanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 lipca 2024 r., firmy powinny posiadać procedurę zgłoszeń wewnętrznych najpóźniej od 01.01.2025 r. Dopiero bowiem wtedy podmiot może po raz pierwszy zweryfikować stan zatrudnienia u siebie.
Podmiot prawny powinien więc samodzielnie oszacować okres niezbędny do wprowadzenia ww. procedury na czas, tj. najpóźniej 01 stycznia 2025 r.
Według stanowiska Ministerstwa od 01.01.2025 r. będzie obowiązywała sankcja karna za brak ustanowienia procedury (art. 58 ustawy).

Jakie sankcje?
Przede wszystkim nie ma kar administracyjnych.
Ale brak wdrożenia może wiązać się z odpowiedzialnością karną osób odpowiedzialnych za ustanowienie procedury (czyli w spółkach kapitałowych zarząd).
Zgodnie z ustawą, kto, będąc odpowiedzialnym za ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych, wbrew przepisom ustawy procedury tej nie ustanawia lub ustanawia ją z istotnym naruszeniem wynikających z ustawy wymogów, podlega karze grzywny.
Zatem brak wdrożenia będzie wykroczeniem, a nie przestępstwem.

Ale:
Są sytuacje, kiedy brak wdrożenia może wiązać z odpowiedzialnością karną za popełnienie przestępstwa: kto, chcąc, aby inna osoba nie dokonała zgłoszenia, uniemożliwia jej to lub istotnie utrudnia, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 stosuje wobec innej osoby przemoc, groźbę bezprawną lub podstęp, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Należy zauważyć, że brak wdrożenia procedury może zostać uznany za uniemożliwienie lub istotne utrudnianie dokonania zgłoszenia.
Reasumując, nie należy czekać na ostatni moment tylko już przystąpić do przygotowywania odpowiedniej dokumentacji w przedsiębiorstwie.