Zasiedzenie może dotyczyć zarówno nieruchomości, jak i rzeczy ruchomej, użytkowania wieczystego (jeżeli już zostało ustanowione) oraz służebności gruntowej. Natomiast nie można w drodze zasiedzenia nabyć własności pokoju, strychu czy piwnicy.

Zasiedzenie dotyczy sytuacji gdy dotychczasowy właściciel nieruchomości z różnych przyczyn nie interesuje sią nią i traci jej własność na rzecz osoby, która posiada i włada rzeczą jak właściciel (płaci podatki od nieruchomości, rozbudowuje, dokonuje nakładów, oddaje w dzierżawę czy wynajmuje). Zasiedzenie następuje bez wynagrodzenia na rzecz właściciela.

Dla stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości należy spełnić 2 podstawowe warunki:

1. nieprzerwane posiadanie samoistne nieruchomości,
2. odpowiedni upływ czasu.

Ważne: Obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie.

Posiadanie samoistne oznacza traktowanie siebie jako właściciela nieruchomości oraz zachowywanie się wobec innych osób tak jak właściciel tej nieruchomości. Posiadanie nieprzerwane oznacza, że musi trwać przez cały okres zasiadywania. Przemijająca przeszkoda w posiadaniu rzeczy nie powoduje jednak przerwania posiadania, a co za tym idzie biegu zasiedzenia. Jeżeli posiadacz nieruchomości był w dobrej wierze, czyli był przekonany, że nieruchomość stanowi jego własność – to zostanie właścicielem po upływie 20 lat.

Jeśli posiadacz nieruchomości był posiadaczem w złej wierze to termin ten wynosi 30 lat. O złej wierze mowa w przypadku, gdy posiadacz w chwili nabycia wiedział, że dana nieruchomość mu nie przysługuje i istnieje prawowity właściciel. W zakresie upływu czasu (20/30 lat) wskazać należy, że do Twojego okresu posiadania możesz doliczyć okres posiadania poprzednika prawnego (czyli np. spadkodawcy). Należy jednak pamiętać, że osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, a takie umowy zwłaszcza w latach 70-tych nie należały do rzadkości, nigdy nie będzie posiadaczem w dobrej wierze.

Co ważne, nie ma obowiązku wszczynania postępowania o zasiedzenie. Do zasiedzenia dochodzi bowiem automatycznie – z mocy przepisów prawa oraz na skutek upływu czasu. Ale: postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia służy przede wszystkim temu, abyś Ty  posiadacz samoistny uzyskał dokument potwierdzający jego tytuł prawny do rzeczy bo postanowienie sądu stanowi także podstawę wpisu do księgi wieczystej (ew. jej założenia). Wniosek składa się do sądu rejonowego do wydziału cywilnego. Wniosek podlega opłacie stałej w kwocie 2.000 zł.

Autor: Mec. Ewelina Ładyga-Buczko